سمفوني مردگان، رمان بسيار ستوده شده عباس معروفي، حكايت شوربختي مردماني است كه مرگي را بر دوش مي‌كشند و در جنون ادامه مي‌يابند، در وصف اين رمان بسيار نوشته‌اند و بسيار خواهند نوشت؛ و با اين همه پرسش برخاسته از اين متن تا هميشه برپاست؛ پرسشي كه پاسخ در خلوت تك‌تك مخاطبان را مي‌طلبد: كدام يك از ما آيديني پيش رو نداشته است، روح هنرمندي كه به كسوت سوجي ديوانه‌اش در آورده‌ايم، به قتلگاهش برده‌ايم و با اين همه او را جسته‌ايم و تنها و تنها در ذهن او زنده مانده‌ايم. كدام يك ما؟