با اطمينان مي‌توان گفت كه هيچ ملتي، شاعري از نوع حافظ ندارد. فردوسي بيش و كم نظايري در جهان دارد و سعدي نيز. حتي جلال‌الدين مولوي هم. ولي حافظ ما در فرهنگ بشري بي‌مانند است؛ شاعري كه شعر فارسي او را زاهدان و عارفان در قنوت نماز به جاي ادعيه و آيات عربي بخوانند و در عين حال زنديقان هر دوره‌اي شعر او را آينه انديشه‌هاي خود بدانند و از نظر "پير خطاپوش" حافظ كه بر قلم صنع چنان اعتراض خطرناكي كرده است شادمان باشند و در زندگي روزانه، مردم ما، ديوانش را در كنار قرآن مجيد، سر سفره عقد و هفت سين سال نو قرار دهند و با آن فال بگيرند و استخاره كنند، چنين شاعري در جغرافياي كره زمين و در تاريخ بشريت منحصر به‌فرد است و همانند ندارد.