شمال و جنوب كه براي نخستين‌بار ترجمه فارسي آن به خواننده ارجمند تقديم مي‌شود، از نظر اغلب منتقدين بهترين اثر اليزابت گاسكل است و داستان دختر جواني بنام مارگارت را نقل مي‌كند كه به همراه خانواده‌اش از زندگي سنتي و آرام جنوب انگلستان، به نواحي صنعتي و پر جنب و جوش شمال نقل مكان نموده و در ابتداي امر نسبت به ارزش‌هاي مدرن و مادي شمال، ديدگاهي بسيار منتقدانه دارد. خانم گاسكل با زبردستي و استادي، احساسات و حالات دروني افراد مختلف و بخصوص تحول قدرت مشاهده و ادراك مارگارت را به تصوير مي‌كشد، اطلاعات جالبي درباره مذهب ، طبقات اجتماعي، انقلاب صنعتي و جايگاه زنان در انگلستان قرن 19 به خواننده ارائه مي‌كند و در عين حال داستان عاشقانه بسيار لطيف و دلنشيني در تار و پود داستان مي‌گنجاند. شمال و جنوب يك‌بار در سال 1975 و بار ديگر در سال 2004 با موفقيت چشم‌گير در سريال‌هايي چند قسمتي به صورت فيلم درآمد. طرفداران كتاب‌هاي ماندگاري نظير غرور و تعصب، ميدل مارچ و جين اير، بي شك از اين رمان نيز لذت خواهند برد.