آثار زيادي از متون عرفاني ادب فارسي به زبان رمز و اشاره بيان شده است كه عواملي در گفتن چنين سخناني نقش داشته است. يكي از علل رمزگرايي صوفيان در آثار رمزي‌شان، اين است كه چون موضوع معرفت صوفيانه، امور خارج از دايره محسوسات و قلمروعقل است و واسطه و آلت رسيدن به اين معرفت،دل يا روح يا نفس انساني است كه خود نيز امري بيرون از دايره ادراك حس و عقل مي‌باشد.