عماد الدين عربشاه (شاعر قرن هشتم)‌ اين مثنوي را بر اساس رساله في حقيقه العشق شيخ شهاب الدين سهروردي به رشته نظم در آورده است. اين منظومه هزار بيتي که بر وزن ليلي و مجنون سروده شده، افکار شيخ مقتول را به زيباترين نحو بيان کرده است. عشق به عنوان منشا حرکت و علت وجود هستي در انديشه سهروردي نقش اساسي دارد. سهروردي خود پيرو حکمت اشراق (مکتب فلسفي افلاطون) بود و چون حکمت اشراق را در حکمت اسلامي به اوج رساند، به شيخ اشراق مشهور شد. سهروردي داستان حضرت يوسف را در 12 فصل تفسير عرفاني کرده است. حسن، عشق و حزن سه شخصيت نمادين در اين اثر هستند که عشق، حدود و مراحل آن را به رمز و اشاره به تصوير مي کشند. با وجود اينکه سهروردي 38 سال بيشتر نزيست اما پنجاه اثر به زبان عربي و فارسي از او به جا مانده است.