سرگئي آيزنشتاين (19848 -1898) کارگردان، تئوريسين سينما و از پايهگذاران مکتب «مونتاژ» اهل روسيه بود. کتاب کوچک ميزانژو و ميزانژست در ژانويه 1948، تنها چند هفته پيشاز مرگ سرگئي آيزنشتاين نوشته شد. در اينجا آيزنشتاين تمام جنبههاي ميزانسن را به ايدهاي واحد که در ذات موضوع نهفته است، وابسته و آن را از حالتي درهموبرهمِ نامنسجم به يک «متن خوانا» تبديل ميکند. در اين نوشته زيرمتن يک ميزانسن خاص __ معناي پنهان آن __ بهوضوح برجسته ميشود. برخلاف نوشتههاي قبلياش درباره? ميزانسن، که در اينجا به معناي عامِ کارگرداني سينمايي درنظر گرفته شده است، اين کتاب بهطور جداگانه به ميزانژو [mise en jeu] (انتقالِ تعامل انگيزهها به سکانسي از کنشها)، ميزانژست [mise en geste] (تبديل شخصيت به ژست)، و ميزانکادر [mise en cadre] (بازآفريني تأثيرات متني شاعرانه بهواسط? ترکيببندي نما) ميپردازد.
بنابراين، بخش اول کتاب به ميزانژست ميپردازد، هماهنگي حرکات و ژستهاي فيزيکي بازيگران که وحدت ترکيبي به کنش ميبخشد: «ميزانسن در يک مقياس شخصي.» آيزنشتاين، براي نشاندادن اين تکنيک، يک قطع? کوتاه از کتاب ابله داستايوفسکي را انتخاب ميکند و آن را به يک رشته از کنشهاي عيني تبديل ميکند، و در طول مسير حرکات و ژستهاي پرجزئيات و دستورالعملهاي دقيقي براي چشمان، دستها، پاها و… ابداع ميکند __ که همگي «بهطور طبيعي» از «اصل اساسي» وارونگي و نفي ناشي ميشوند، که آيزنشتاين آن را بهطور کلي به داستايوفسکي، بهويژه شاهزاده ميشکين نسبت ميدهد.
در بخش دوم کتاب، آيزنشتاين سراغ ميزانسن ميرود، که در اينجا ميزانسن را در معناي محدود آن بهعنوان چيدمان فيزيکي شخصيتها در يک مکان بازيگري درک ميکنيم. اين بار وظيفه اين است که رابطه يک فرد با جامعه __ کيفيت اساسي قسمتي اقتباسشده از بابا گوريو اثر بالزاک __ را ازطريق «ثبت» فيزيکي ميزانسن (يعني ردپاي موقعيتها و حرکات شخصيتها) «معنادار» کنيم. يک بار ديگر، آيزنشتاين نشان ميدهد که چگونه ايدهاي خوببيانشده از پوياييهاي زيربنايي يک صحنه بهطور طبيعي تصميمات عملي مانند قراردادن بازيگران را ديکته ميکند.
بخش سوم قرار بود به ميزانکادر اختصاص يابد __ که توسط آيزنشتاين هم بهعنوان «ترکيببندي براي قاب فيلم» و «چيدمان قابهاي فيلم»، يعني مونتاژ، درک ميشد. پاراگراف پاياني مقاله به بحثي در مورد قطعهاي از رمان يوگين اونگين پوشکين بازميگردد.
نويسنده | سرگئي آيزنشتاين |
قطع | پالتويي |
مترجم | حسام نصيري |
نوع جلد | شوميز |
زبان | فارسي |
تعداد صفحات | 128 |
نوبت چاپ | 1 |
ابعاد | * * |
وزن | 150 |
سال چاپ | 1403 |
هنوز نظري ثبت نشده است