سنت کتابشويي، هرچند نه به‌صورت گسترده، دست‌کم در ميان شماري از اهل تصوف در ايران کهن رواج داشته است. البته، صوفيان به وقت کتابشويي احساسي يکسان نداشته‌اند. برخي اگرچه اين عادت مألوف خود را به قربانگاه مي‌برند و رسماً از آن دست مي‌شويند، گويي هنوز خود را دلبسته و وابسته به آن نشان مي‌دهند و دل کندن از اين عادت برايشان سخت است. اما چه کنند که بايد فرمان را اجرا کنند و اين سنت قرباني را به‌جا آورند. حتي برخي پس از مراسم کتابشويي، وسوسه مي‌شوند دوباره سراغي از کتاب بگيرند تا مثل گذشته باز هم پاي خواندن بنشينند. با اين‌همه، هستند کتابشوياني که به‌راحتي تن به اين سنت مي‌دهند و مصمم به اجراي آن مي‌شوند، بدون اين‌که دوباره وسوسه خواندن در جان‌شان بيفتد و هوس خواندن کنند. کتاب حاضر در پانزده فصل، روايتي بسيار خواندني از اين کتابشويي‌ها به قلم احمد راسخي لنگرودي (متولد 1337) نويسنده شناخته‌شده حوزه فرهنگ، بر اساس منابع معتبر است.