شيطان کوچک تصويري عريان از دوزخ آدمي است که ارتباطش با بعد استعلايي و ماوراء طبيعي قطع شده است و هيچ راهي براي رهايي ندارد. اين اثر هجويه اي از جامعه قرن نوزدهم روسيه است که تناقضات آدمي را به بهترين شکل به تصوير کشيده و بي گمان بهترين رمان روسي مکتب سمبوليسم (نمادگرايي) است. «تقدير گاه حتي براي اجابت آرزوهاي کوچکمان هم ما را همراهي نمي کند... نه در آسمان سروري مي ديد و نه در زمين شعفي، چون آن دم همچون هميشه با چشم هايي بي فروغ، بساني ابليسي درمانده از وحشت و اندوه، از دوزخ به دنيا مي نگريست.»