جستارهاي ادبي برآمده از سنت ديريني در غربند که از يونان و روم باستان کم‌وبيش وجود داشته و در آغاز روشنگري با ميشل دو مونتني و حتي اتين دولابوئسي به فرم هنري يگانه‌اي بدل شد تا آن‌جا که امروز کمتر نويسنده و شاعري را مي‌شناسيم که جستارنويسي بخشي از هويت نوشتاري‌اش نباشد. از مونتني و بارت تا والاس و فرنزن، جستارنويسي طريقتي‌ست براي پيوند خودنوشتن، خودزيستن و حوزه‌ي عمومي؛ گونه‌اي از زندگي دادن به هرآنچه هم‌زمان به ادبيّت و وقايع‌نگاري نيازمند است. فيلم‌جستار اما ماجرايي کمي پيچيده‌تر است، به همان صورت که سينما از ادبيات پيچيده‌تر است! هرچند فيلم‌جستار در کلياتش همان خودنگاري و ديگري‌نگاري و به بحث کشاندنش در حيطه‌ي عمومي‌ست ولي کاربست ابزار و امکان‌هاي سينما، همه‌ي اين کليات را با ريزبيني و بازشناسي اجزاي مختلفشان، به نظامي به‌غايت پيچيده و سخت بدل مي‌کند که تاهميشه آوانگارد است. کتاب «فيلم‌جستار» پژوهش شورانگيز و جستاروار «تيموتي گوريکان» است که نشان مي‌دهد چگونه سينما و ادبيات پيوندشان را در فيلم‌جستار با سپهر بزرگ‌تري از حوزه‌هاي انديشه‌‌ورزي برقرار کرده و با مشخصه‌ي التقاطي‌ آن، مرزهاي فيلم مستند و فيلم داستاني را تا سرحداتي عجيب گسترش مي‌دهند. دستاوردهايي که از گريفيث، آيزنشتاين و ژيگاورتوف تا گدار، مارکر، واردا، کيارستمي و ... دامنه‌ي تاريخي – جغرافيايي گسترده‌اي را به‌وجود آورده‌اند که در گذر زمان روزبه‌روز نام‌ناپذيرتر مي‌نمايند، در کتاب فيلم‌جستار به مدد تعريف، توضيح و تحليل موشکافانه و روشنگرانه‌‌ي گوريکان، بسيار قابل فهم‌تر از گذشته شده‌اند، هرچند اين بحث هم‌چنان بايد شکافته شده و اين کتاب يکي از بهترين آغازهاي آن است.