از بين مدارکي که از عهد باستاني ايران به جاي مانده است مهم‌تر از همه کتاب اوستاست و خصوصاً بخشي از آن که به نام «نصوص عتيق اوستايي» مي‌خوانيم و شامل گاهان زردشت و يسن هفت‌ها و برخي اذکار زردشتي است. اهميت اين کلام قديم از آنجاست که معارف ژرفي در طي حروف آن به وديعه نهاده شده است. اين معارف که در عهد تفکر اسلامي مورد توجه و استقبال فيلسوف بزرگ اشراقي، شهاب‌الدين يحيي سهروردي، واقع شد از رنگ و بوي ويژه‌اي برخوردار است. در مقدمه رساله از جمله درباره روش مشرقي در تفسير گاهان و ديگر نصوص عتيق اوستايي بحث شده است؛ سپس طي فصولي به ترسيم خطوط اصلي تعليم گاهاني پرداخته شده است. کتاب به سه فصل تقسيم شده است: اهوره مزدا و مزدا اهوره، اقانيم نور، انسان و تطور او.