نگاه به انسان در تئوري انتخاب نگاهي از درون به برون است. اين نگاه شالوده اصلي روش ويليام گلاسر در بررسي زندگي انسان را شكل مي‌دهد. به باور گلاسر اگر طرز فكر ما درباره شرايط به صورت درون به برون باشد، باورهاي‌مان نيز باور كنترل دروني خواهد بود. به بيان ساده‌تر از ديد نظريه تئوري انتخاب ما فقط بر درون خودمان كنترل داريم نه بر شرايط بيروني. يعني ما ميتوانيم تا حدود بسيار افكار و احساسات‌ما را كنترل كنيم اما هرگز نمي‌توانيم افكار و احساسات ديگران را تحت كنترل بگيريم. پس اولين حقيقت در تئوري انتخاب اين است كه مي‌توانيم رفتار خودمان را كنترل كنيم. دومين حقيقت در تئوري انتخاب اين است كه ما قرباني شرايط گذشته يا احساسات خود نيستيم. ناتواني ما از آنجا ناشي مي‌شود كه ما زمان، انرژي و سرمايه بسياري را براي كنترل بيروني هدر مي‌دهيم. سومين حقيقت در نظريه تئوري انتخاب اين است كه كيفيت روابط ماست كه كيفيت زندگي‌مان را مي‌سازد. اگر علي‌رغم اين‌كه هيچ اتفاق ترسناكي در زندگي‌تان نيفتاده اما هميشه طوري زندگي مي‌كنيد انگار كشتي‌هايتان غرق شده‌اند، احتمالا بزرگترين مشكل شما چيزي نيست جز عدم توانايي برقراري ارتباط با خودتان و ديگران. در نهايت مي‌توان گفت تمام افكار، اعمال و احساسات ما از درون‌مان سرچشمه مي‌گيرد. بديهي‌ست كه پذيرش اين مسائل چندان ساده نيست و با الگوهاي معمول و رفتارهاي عادتي ما تضاد دارد. در نتيجه به اراده و توجه زيادي براي تغيير اين عادت‌هاي نياز داريم. در نظريه انتخاب همه ما پنج نياز اساسي داريم. البته شدت هركدام از اين نيازها بر اساس خصوصيات فردي و شرايط محيطي افراد تفاوت مي‌كند. اين پنج نياز اساسي عبارت‌اند از نياز به بقا و زنده‌ماندن، نياز به عشق و احساس تعلق، نياز به قدرت، رشد و احساس ارزشمندي، نياز به آزادي و نياز به تفريح و سرگرمي. در واقع تمام زندگي ما تلاشي‌ست براي ارضاي اين پنج نياز اصلي. همانطور كه اشاره شد ما به اشتباه براي برطرف ساختن اين نيازها به جاي كنترل بر درون تلاش داريم بر بيرون كنترل داشته باشيم و بيشتر مشكلات ما از همين‌جا ناشي مي‌شود. در كتاب حكايت كاكتوس دكتر علي صاحبي در هر بخش ابتدا به توضيح اين نيازها و تاثيرش بر زندگي ما مي‌پردازد و اثرش بر مشكلاتي چون افسردگي، اضطراب، خشم و حسادت را بر زندگي ما بررسي مي‌كند. پس از آن در هر قسمت به ارائه‌ي تمرين‌ها و راه‌كارهايي پرداخته مي‌شود كه به خواننده‌ي كتاب كمك مي‌كند بار اين مشكلات را بر زندگي خود كاهش دهد. اما حكايت كاكتوس به همين‌جا تمام نمي‌شود. آنچه در نهايت نصيب خواننده‌ي اين كتاب خواهد شد، ديدي كالا نو نسبت به خويشتن و زندگي به تمام معناي آن است.