کتاب حاضر، دربردارنده داستان روسي قرن 19 ميلادي و ماجراي مردي تيزهوش و عاقل به نام «دميتري بنکلايويچ رودين» است. رودين جواني با استعدادهاي خدادادي امّا فقير از دهکده «ت» است. او علاقه خاصي به آزادي، فضيلت و شرافت دارد. در سالبي رودين براي مدتي به مسکو مهاجرت مي‌کند و در خانه زن زيبا و ثروتمند و بيوه‌اي به نام «داريا ميخايلوونا» اقامت مي‌کند. داريا برخلاف زنان روستا، با افراد مشهوري معاشرت کرده و پذيراي مردان جوان سياستمدار و تجار است. رودين مدّتي در خانه داريا اقامت مي‌کند و موجب علاقه و گاه نفرت برخي از افرادي قرار مي‌گيرد که به خانه داريا رفت و آمد مي‌کنند. در اين ميان «ناتاليا» دختر هيجده ساله و فهيم داريا شيفته رودين مي‌شود. امّا زماني که بعد از برملاي شدن راز رودين و با تاليا، رودين از طرف داريا طرد شده و اقدام رودين مبني بر نشان دادن چهره‌اي شرافتمند از خود و خواهان آزادي، ديگران را در بهت و حيرت قرار مي‌دهد و سال‌ها بعد عکس‌العمل رودين در برابر جنگ و دشمنان موجب حيرت ديگران مي‌شود.