در افسانه‌هاي كهن گاهي برمي‌خوريم به ماجراي رهروي گم‌شده در بياباني بي‌سر و بن، دور از زاد و قافله، كه در نهايت سرگشتگي و نوميدي دل به هلاك مي‌نهد. در اين هنگام ناگهان سواري از افق دوردست نمايان مي‌شود و پيكر نيمه‌جان او را بر ترك خود مي‌نشاند و در كنار آبادي رهايش مي‌كند و خود باز به بيابان مي‌زند و ناپديد مي‌گردد.داستان رسيدن شمس به مولانا و ناپديد شدن او بي ‌شباهت به اين ماجراي افسانه‌اي نيست. پژوهشگري كه در مولانا مي‌نگرد از توجه به دو مسئله مهم غافل نتوان بود: اول منابع و مبادي افكار مولانا و دوم كيفيت و ميزان دريافت مخاطبان معاصر و مريدان از سخنان مولانا.