«داستاني واقعي درباره‌ي تمساحي که در تيمچه، مردي را در سن پختگي و با ظاهري برازنده زنده‌زنده، به‌تمامي و بي‌باقي بلعيد، و پيامدهاي ماجرا...» ايوان ماتْوِيچ مردي است با ظاهري برازنده که تمساحي او را به‌تمامي و بي‌باقي بلعيد. مَرد پس از آن نه‌تنها زنده ماند که گويا با کمال رضايت و بدون هيچ گزندي، دو هفته‌اي نيز در شکم تمساح زندگي کرد و از همان‌جا دادِ سخن داد. داستان تمساحِ فيودور داستايفسکي، پس از انتشار در سال 1865، بحث‌هاي تند و دنباله‌داري را ميان منتقدان و ادبا، درباره‌ي انگيزه‌ي اصلي نويسنده از خلق چنين اثري، برانگيخت. از دل ماجراي کارمند کم‌خردي که سر از شکم تمساح درآورد، تعابير و تفاسير گوناگوني حاصل شده؛ از مقايسه‌ با يونس در شکم ماهي گرفته تا تقابل فرهنگ‌ها.